"I shouted: “Bail out!, Bail out!” Then I saw water. Not a chance. I didn’t jump. I miss you, eternally, my love."
Excerpt from the script by Liset MoerdijkPrins te Paard reconstrueert in “De Vlucht” de laatste missie van een geallieerde bommenwerperpiloot uit de Tweede Wereldoorlog. De voorstelling vertelt het verhaal van een oorlogsvlieger die tot op de dag van vandaag vermist is. Zeventig jaar lang is het luchtruim boven de akkers zijn thuis.
Als na al die jaren zijn neergestorte vliegtuig wordt gevonden keert hij terug op de crashplaats. Daar vindt hij de sjaal terug die hij bij iedere missie droeg. Met de hulp van een graafmachine vertelt hij over zijn laatste vlucht.
De Vlucht is een beeldende solovoorstelling, met veel geluids-, licht-, water- en vuureffecten. Soms spectaculair, soms poëtisch, soms hilarisch en soms ontroerend.
De Vlucht is gespeeld op festivals in Duitsland en Nederland. In 2015 is de Vlucht weer te zien:
7-8-9 mei Vliegbasis Twenthe Kunsten op Straat
3-4-5 juli Festival Onderstroom Vlissingen
17-18-19 juli Hildesheim (Dld)
mede mogelijk gemaakt door het V-fonds.
het helse gebrul van een brandende bommenwerper breekt de hemel open. 9 witte parachutes zweven op zwarte thermiek. de laatste man, lt. roman i. delta, ziet de aarde op hem af razen.
De Vlucht 2013concept / script: Liset Moerdijk
concept / regie: Rutger Bergboer
dramaturgie: Jeannette van Steen
spel: Koos Hogeweg
compositie: Etienne Borgers
kostuum: Linda Anneveld
productie: Léonie Dijkema
productie / website: Arne van Druten
geluidstechniek: Katja Kolhorn
lichttechniek: Edzo Smid
effecten: Lieven Slabbinck
geluidsontwerp: Piet Nieuwint advies
graafmachine: Leo Oosterlaan
Jan Evers thin whistle
grafische vormgeving: lab13
catering: Hil Breedveld
Foto’s website:
Heyko Schuring
Rutger Buiter
Dirk Schlepmeyer
Prins te Paard
Mogelijk gemaakt door:
Provincie Flevoland, Uit je Tent festival, Gemeente Noordoostpolder, Op d’n Akker poldernostalgie, Rabobank Noordoostpolder, snsreaalfonds, Fam Oosterlaan.
2015
Mede mogelijk gemaakt door het Vfonds met middelen uit de Nationale Postcode Loterij en de BankGiro Loterij. Uw deelname aan deze loterij wordt daarom door het V-fonds van harte aanbevolen.
De spelers van de bergingscrew op alle locaties, Frank Postma, Frank Brouwer, Heleen Geluk, dhr. G.J. Zwanenburg, Jan Kos, Militair Luchtvaartmuseum, Aviodrome, DOK Decorbouw, Marina Schokkerhaven, Countus, Renze de Haan, Klaas Eissens, Peter Cordes, Kasparus, Firma Oosterlaan, fam. Moerdijk, fam. Bergboer, Op d’n Akker, XL de Ateliers, Vis à Vis, Marina Muiderzand, Roel van Beurden, Ed Radstake, Erwin Schemmekes, Daniëlle de Vet, fam. Ter Voert, Wim, Edgar, Henk Jan, Ilse, Marga, Annemieke, Soraya, Nele, Silke, Lynn, Roelina en vele anderen.
Boven Nederland zijn in de Tweede Wereldoorlog meer dan 6000 vliegtuigen neergehaald. Een groot aantal daarvan is in de lucht geëxplodeerd of in de Noordzee verdwenen. Circa 150 daarvan zijn in het IJsselmeer neergekomen. Enkele toestellen kwamen terecht in de Noordoostpolder, die toen net drooggevallen was. De Dinah Might, een Amerikaanse B-17 Flying Fortress, is hiervan de meest bekende. Dit toestel heeft nog tot 1948 op een kavel tussen Emmeloord en Nagele gelegen. De naam Vliegtuigweg herinnert aan deze geschiedenis.
Na het droogvallen van de Flevopolders zijn hier 36 vliegtuigen geborgen en geïdentificeerd. In Dronten is in 1964 een propeller geborgen van een Britse Lancaster bommenwerper. Deze propeller is opgenomen in het Airgunners-monument voor het gemeentehuis. Elk jaar op 4 mei is hier een herdenking van alle geallieerde vliegers die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen, waarbij overlevenden aanwezig zijn. Er zijn hierdoor warme vriendschappen ontstaan tussen veteranenfamilies en families in Dronten. De stichting 4 mei herdenking Dronten werkt aan het markeren van de vindplaatsen van de neergestorte vliegtuigen. Al deze crashsites worden opgenomen in een fiets- en wandelroute.
Het Engelse Bomber Command kende een extreem hoog aantal slachtoffers: 55.573 doden op een totaal van 125.000 vliegend personeel (een sterftecijfer van 44,4%). Een Bomber Command bemanningslid had een slechtere overlevingskans dan een infanterieofficier in de Eerste Wereldoorlog.
De Amerikaanse Luchtmacht (USAAF) vloog vooral overdag in de B-17 Flying Fortress. De B-17 bemanning bestond uit negen man, later tien.
Bij een aanval in 1943 op de Duitse stad Schweinfurt werden 291 B-17’s ingezet. De formatie stuitte op aanvallen van 300 Duitse jagers. Na de aanval kwamen slechts 33 toestellen onbeschadigd terug. 650 van de 2900 bemanningsleden keerden niet terug. 594 bemanningsleden werden als vermist in actie opgegeven.
Wereldwijd telt de USAAF momenteel nog 20.436 vermisten uit die periode.
De oorlogsvliegtuigen die in de IJsselmeerpolders neerstortten zijn stuk voor stuk geborgen. Veel aandacht ging uit naar identificatie ten behoeve van de nabestaanden. Sommigen van hen kregen zo na jaren van onzekerheid duidelijkheid over het lot van de vermiste vliegers. Soms konden hun lichamen alsnog thuis worden begraven. Op www.flevolandsgeheugen.nl vertelt Bergingsofficier Gerrit–Jan Zwanenburg over de luchtoorlog en zijn werk.
Bekijk de Engelse folder met meer informatie over de achtergrond en het maakproces van De Vlucht op Issuu.